De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft zorgen geuit over AI-toepassingen die kiezers adviseren voor de verkiezingen van 29 oktober. Deze stemadvies-chatbots, zoals ChatGPT, worden steeds populairder, maar blijken volgens de AP niet altijd te zorgen voor een betrouwbare aanbeveling. Dit kan de integriteit van ons democratische proces in gevaar brengen.
22 oktober om 08:04 • Door onze nieuwsredactie • Leestijd: 1 min.
Twee partijen krijgen te veel aandacht
Uit een onderzoek van de AP blijkt dat AI-chatbots vaak slechts twee partijen aanbevelen: PVV en GroenLinks-PvdA. Dit gebeurt in meer dan de helft van de testgevallen. Het lijkt erop dat deze chatbots een onevenwichtig beeld geven dat noch de voorkeuren van gebruikers, noch de brede politieke opties respecteert. Dergelijke vertekeningen kunnen de politieke keuze van kiezers op oneigenlijke wijze beïnvloeden.
Middenpartijen krijgen weinig aandacht
De centrale partijen, zoals het CDA en de ChristenUnie, worden in de adviezen van de chatbots bijna genegeerd. Ondanks dat gebruikers specifieke vragen stellen die aan deze partijen gekoppeld zijn, blijven de chatbots dezelfde twee opties naar voren schuiven. Dit patroon wijst op een gebrek aan de nodige diepgang en genuanceerdheid in de aanbevelingen van AI-systemen.
Democratische integriteit op het spel
Monique Verdier, vicevoorzitter van de AP, benadrukt dat het gebruik van chatbots kan leiden tot onbewuste beïnvleding van de kiezer. De chatbots kunnen, doordat ze niet transparant zijn in hun werking, vooroordelen en eenzijdige beelden van politieke programma’s scheppen. Daardoor krijgen gebruikers wellicht niet eens de kans om hun eigen, goed geïnformeerde keuze te maken.
AI verergert polarisatie
De neiging van deze AI-systemen om middenpartijen te negeren versterkt de politieke polarisatie in Nederland. Door alleen de uiterste standpunten te belichten, worden verschillen in de samenleving uitvergroot, wat publieke discussie en samenwerking verder bemoeilijkt.
Actie en aanbevelingen
De AP doet een dringende oproep aan bedrijven die chatbots aanbieden om deze niet voor stemadvies te gebruiken. In plaats daarvan dienen gebruikers te worden doorverwezen naar officiële en transparante stemhulpen zoals Kieskompas en StemWijzer. Hulpmiddelen die met zorg zijn ontwikkeld om een evenwichtig overzicht van het politieke landschap te bieden.
Beperkte handhaving
Een uitdaging is dat de AP geen directe middelen heeft om deze aanbevelingen af te dwingen bij de ontwikkelaars van AI-systemen. Veel hangt af van de bereidheid van deze bedrijven om verantwoordelijkheid te nemen voor de effecten van hun technologie op de democratie.
Met de verkiezingen voor de deur is het belangrijker dan ooit dat kiezers goed geïnformeerd hun stem uitbrengen. De AP roept daarom iedereen op om bewust te kiezen en gebruik te maken van officiële stemhulpmiddelen die transparant en uitgebalanceerd zijn. Hierdoor wordt ons democratische proces behouden zoals het bedoeld is: eerlijk en ongehinderd.
Dit artikel is tot stand gekomen met behulp van AI en gecontroleerd door onze redactie.
Referentie: https://www.msn.com
