De invoering van de Europese AI Act zet de schijnwerpers op het belang van juridische compliance voor bedrijven. Vanaf 2025 moeten organisaties strikte regels naleven om boetes te vermijden. De vraag is: zijn Nederlandse bedrijven hierop voorbereid?
6 oktober om 10:54, • Door onze nieuwsredactie • Leestijd: 1 min.
Steeds strengere eisen rond AI-compliance
Nederlandse bedrijven ervaren meer juridische druk vanwege het niet naleven van nieuwe AI-regelgeving. De AI Act, een uitgebreide Europese wet die wereldwijd zijn eerste in zijn soort is, legt strenge eisen op aan de ontwikkeling en toepassing van AI-systemen. Vanaf augustus 2025 riskeren organisaties hoge boetes als zij verboden AI gebruiken of ontwikkelen. De Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens adviseert bedrijven nu al maatregelen te nemen om aan deze wet te voldoen.
Risicogebaseerd toezicht met zware straffen
De AI Act werkt met een risicogebaseerde benadering en deelt AI-toepassingen in vier categorieën in: minimaal, beperkt, hoog en onaanvaardbaar risico. Deze categorie bepaalt hoeveel regels een organisatie moet volgen en wat de boetes zijn bij overtredingen. Met name in sectoren zoals de zorg en financiën gelden strenge voorwaarden, zoals het waarborgen van transparantie en documentatie. Het niet naleven hiervan kan leiden tot niet alleen financiële maar ook reputatieschade.
Verboden AI-praktijken en de gevolgen
Bepaalde AI-praktijken zijn verboden omdat ze als te risicovol worden beschouwd. Onder deze verboden vallen bijvoorbeeld: het manipuleren van menselijke beslissingen via AI, het misbruiken van kwetsbaarheden van bijvoorbeeld ouderen, en sociale scoring, waarbij burgers worden geclassificeerd op gedrag. Bedrijven die zich hier niet aan houden, moeten rekening houden met directe juridische acties en zware boetes.
Ondernemers nog niet klaar voor de AI Act
Vele Nederlandse ondernemers zijn nog niet voorbereid op de AI Act. Volgens onderzoek ontbreekt er vaak kennis over de mogelijkheden en risico’s van AI. Dit leidt tot juridische risico’s, vooral als men niet weet of een toepassing onder de AI Act valt. Zelfs kleine bedrijven die AI gebruiken, zoals programmatuur zoals ChatGPT of Copilot, moeten voldoen aan minimale eisen en kunnen worden gecontroleerd.
Gevolgen voor diverse bedrijfsvormen
Voor zelfstandige ondernemers en het midden- en kleinbedrijf kunnen de juridische gevolgen variëren van waarschuwingen tot boetes. Ze moeten zeker weten dat hun gebruik van AI-wetgeving nakomt en goed afspraken maken met leveranciers en medewerkers hierover. Grotere bedrijven die AI ontwikkelen in risicovolle sectoren hebben zwaardere eisen, zoals de noodzaak tot regelmatige controle en uitgebreide documentatie.
Intensiever toezicht bij handhaving
De Nederlandse autoriteiten, inclusief de Autoriteit Persoonsgegevens, bereiden zich voor op streng toezicht en handhaving van de AI Act. De eerste regels worden in februari 2025 van kracht, en uiteindelijk in 2026 volledig ingevoerd. Niet alleen grote techbedrijven maar ook kleinere organisaties die niet voldoen, worden geschouwd.
Proactieve maatregelen noodzakelijk
Om juridische problemen te vermijden, zouden organisaties nu al moeten starten met compliance-processen. Dit houdt in dat zij hun gebruik van AI-systemen moeten herzien, personeel bewust moeten maken van de regels, en moeten investeren in een goede documentatie. Samenwerking met branchegenoten en regelgevers kan helpen om fouten en hoge kosten te voorkomen.
Kijk naar de toekomst
De impact van niet voldoen aan AI-wetgeving zal alleen maar toenemen naarmate de AI Act wordt ingevoerd. Bedrijven die nu stappen ondernemen richting verantwoord AI-gebruik, kunnen juridische problemen voorkomen. Tijdens de aankomende Ondernemersdagen biedt de Kamer van Koophandel sessions aan waarmee ondernemers zich voorbereiden op deze juridische uitdagingen.
Dit artikel is tot stand gekomen met behulp van AI en gecontroleerd door onze redactie.
Referentie: https://www.dutchitchannel.nl
